K TO 10 CURRICULUM: AP8-Q3-WEEK3: Banta ng Ideolohiyang Totalitaryanismo at Pasismo

Banta ng Ideolohiyang Totalitaryanismo at Pasismo 

PAMANTAYANG PANGNILALAMAN  

Naipamamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga sa mga pangyayari at isyung pampolitika sa daigdig na nagpapatatag sa diwa ng demokrasya ng mga mamamayan 

PAMANTAYAN SA PAGGANAP  

Nakalilikha ng adbokasiyang may kaugnayan sa mga isyu at hamong pampolitika at pansibiko na nagpapatatag sa diwa ng demokrasya 

LAYUNIN: Nasusuri ang ideolohiyang totalitaryanismo bilang banta sa demokratikong pamamahala 

PAKSA!

C. Banta ng Ideolohiyang Totalitaryanismo at Pasismo 

1. Katuturan ng Totalitaryanismo 

2. Komunismo sa Russia at China 

3. Pasismo sa Italy at Nazismo sa Germany 

4. Militarismo sa Japan 

TOTALITARYANISMO

Ang totalitaryanismo ay isang sistemang pampolitika kung saan ang pamahalaan ay may ganap na kapangyarihan sa lahat ng aspeto ng buhay ng mamamayan—mula sa pampublikong pamumuhay hanggang sa pribadong kaisipan.

Mga Pangunahing Katangian ng Totalitaryanismo

• Sentralisadong kapangyarihan: Isang diktador o maliit na grupo ang namumuno.
• Kontrol sa media at impormasyon: Mahigpit na sensura at propaganda.
• Pagbabawal sa oposisyon: Walang puwang para sa pagtutol o alternatibong pananaw.
• Ideolohiyang dominante: May isang ideolohiya na ipinapatupad sa lahat ng mamamayan.
• Pagmamanman sa mamamayan: Surveillance at takot ang ginagamit upang mapanatili ang kontrol.

Mga Halimbawa sa Kasaysayan ng Totalitaryanismo ay ang Nazi Germany sa ilalim ng pamumuno ni Adolf Hitler na nakilala sa pamumunong Nazismo. Sa Soviet Union naman ay pinamunuan ni Joseph Stalin na pinalaganap ang Ideolohiyang Komunismo. Sa Italy naman pinamunuan ni Benito Mussolini ang Pasismong Italya.

Sa ilalim ng totalitaryanismo, limitado ang karapatan sa malayang pagsasalita, relihiyon, at pagkilos. Madalas itong nauugnay sa mga rehimeng mapang-api at may malawakang paglabag sa karapatang pantao.

Ang totalitarismo ay isang konseptong ginamit ng ilang siyentipikong politikal kung saan hawak ng estado ang kabuuang awtoridad sa lipunan at nagtatangkang kontrolin ang lahat ng aspekto ng pampubliko at pribadong buhay hanggang sa maaari.

Mga Pangunahing Katangian

• Ganap na kontrol ng estado sa politika, ekonomiya, edukasyon, relihiyon, at media.
• Isang ideolohiya ang ipinapatupad at pinaniniwalaan ng lahat.
• Pagmamanman at propaganda upang mapanatili ang kapangyarihan.
• Pagbabawal sa oposisyon at limitadong karapatang pantao.

KOMUNISMO SA RUSSIA AT CHINA

Ang komunismo sa Russia at China ay parehong nakaugat sa ideolohiya ni Karl Marx, ngunit nagkaroon ng magkaibang anyo at pagpapatupad batay sa kanilang kasaysayan, liderato, at kultura.

Komunismo sa Russia (Soviet Union)

Pagsisimula:

• Nagsimula noong 1917 Bolshevik Revolution, pinamunuan ni Vladimir Lenin.
• Pinalitan ang monarkiyang Tsarista at itinatag ang Union of Soviet Socialist Republics (USSR) noong 1922.

Mga Pangunahing Pinuno:

• Lenin – naglatag ng pundasyon ng komunismo.
• Stalin – nagpapatupad ng matinding kontrol, kolektibisasyon ng agrikultura, at industrialisasyon.

Katangian:

• Stalinismo: Totalitaryanismo, purges, forced labor camps (Gulag).
• Mahigpit na kontrol sa media, relihiyon, at ekonomiya.
• Layunin: gawing industriyalisado at makapangyarihan ang estado.

Komunismo sa China

Pagsisimula:

• Naipakilala sa pamumuno ni Mao Zedong matapos ang tagumpay ng Chinese Communist Party (CCP) laban sa Kuomintang noong 1949.
• Itinatag ang People’s Republic of China noong Oktubre 1, 1949.

Mga Pangunahing Pinuno:

• Mao Zedong – nagpasimula ng mga kilusang tulad ng Great Leap Forward at Cultural Revolution.
• Deng Xiaoping – nagbukas ng ekonomiya sa kapitalistang prinsipyo habang pinanatili ang kontrol ng CCP.

Katangian:

• Maoismo: Nakatuon sa mga magsasaka bilang puwersa ng rebolusyon.
• Matinding propaganda at pagsamba sa lider.
• Sa kalaunan, pinagsama ang komunismo sa market reforms (tinatawag minsan na “Socialism with Chinese Characteristics”).

Pasismo sa Italy at Nazismo sa Germany

Ang Pasismo sa Italya at Nasismo sa Germany ay parehong ideolohiyang totalitaryo na umusbong noong ika-20 siglo, ngunit may magkaibang pinagmulan, layunin, at estilo ng pamumuno.

Pasismo sa Italya

Pinuno: Benito Mussolini

Simula: 1922, nang italaga si Mussolini bilang Punong Ministro

Ideolohiya:

• Matinding nasyonalismo
• Pagsamba sa estado bilang pinakamataas na institusyon
• Pagkakaisa sa ilalim ng isang lider
• Pagkontra sa komunismo at liberalismo
• Pagsupil sa oposisyon at malayang pamamahayag

Katangian:

• Hindi nakatuon sa lahi, kundi sa kapangyarihan ng estado
• Gumamit ng propaganda, militarisasyon, at kulto sa personalidad ni Mussolini
• Layunin: muling buhayin ang dakilang Imperyong Romano

Nasismo sa Germany

Pinuno: Adolf Hitler

Simula: 1933, nang maging Chancellor si Hitler

Ideolohiya:

• Nazismo o National Socialism
• Matinding rasismo, partikular laban sa mga Hudyo
• Paniniwala sa Aryan supremacy
• Anti-komunismo, anti-demokrasya
• Totalitaryanismo at kulto sa personalidad

Katangian:

• Sistematikong pag-uusig sa mga Hudyo (Holocaust)
• Pagsakop sa mga kalapit na bansa (Lebensraum o “living space”)
• Propaganda, kontrol sa edukasyon, at militarisasyon

Militarismo sa Japan

Ang militarismo sa Japan ay isang makasaysayang ideolohiya kung saan ang militar ay naging pangunahing puwersa sa pamahalaan, lipunan, at patakarang panlabas ng bansa—lalo na noong huling bahagi ng ika-19 na siglo hanggang sa katapusan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig.

Ang militarismo sa Japan (日本軍国主義, Nihon gunkoku shugi) ay paniniwala na ang lakas ng militar ay katumbas ng lakas ng bansa. Ito ay naging dominante mula sa Meiji Restoration (1868) hanggang sa pagkatalo ng Japan noong 1945

Mga Katangian ng Militarismo sa Japan

• Dominasyon ng militar sa pamahalaan: Ang mga heneral at opisyal ng hukbo ay may malaking impluwensiya sa mga desisyon ng estado.
• Ekspansyonismo: Layunin ng Japan na palawakin ang teritoryo sa Asya (tinatawag na Greater East Asia Co-Prosperity Sphere).
• Pagpapalaganap ng nasyonalismo: Pagsamba sa Emperador bilang diyos at simbolo ng pagkakaisa.
• Pagkontrol sa edukasyon at media: Upang itanim ang ideolohiya ng militarismo sa kabataan.

Epekto ng Militarismo

• Nagdulot ng matinding karahasan sa mga bansang sinakop tulad ng China, Korea, at Pilipinas.
• Naging sanhi ng pagpasok ng Japan sa World War II.
• Pagkatalo noong 1945 at pagbabawal sa militarismo sa Saligang Batas ng Japan (Article 9).

TANDAAN!

Ang totalitarismo ay isang konseptong ginamit ng ilang siyentipikong politikal kung saan hawak ng estado ang kabuuang awtoridad sa lipunan at nagtatangkang kontrolin ang lahat ng aspekto ng pampubliko at pribadong buhay hanggang sa maaari.

Sa ilalim ng totalitaryanismo, limitado ang karapatan sa malayang pagsasalita, relihiyon, at pagkilos. Madalas itong nauugnay sa mga rehimeng mapang-api at may malawakang paglabag sa karapatang pantao.

Ang komunismo sa Russia at China ay parehong nakaugat sa ideolohiya ni Karl Marx, ngunit nagkaroon ng magkaibang anyo at pagpapatupad batay sa kanilang kasaysayan, liderato, at kultura.

Ang Pasismo sa Italya at Nasismo sa Germany ay parehong ideolohiyang totalitaryo na umusbong noong ika-20 siglo, ngunit may magkaibang pinagmulan, layunin, at estilo ng pamumuno.

Ang militarismo sa Japan ay isang makasaysayang ideolohiya kung saan ang militar ay naging pangunahing puwersa sa pamahalaan, lipunan, at patakarang panlabas ng bansa—lalo na noong huling bahagi ng ika-19 na siglo hanggang sa katapusan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig.

GAWAIN:

PANUTO: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan at ilagay sa inyong notebook ang inyong sagot. Ikomento ang inyong natutunan sa comment section.

1. Ano ang totalitaryanismo?

2. Paano ang pamumuhay sa ilalim ng toatalitaryanismo?

3. Paano mo maihahambing ang Pasismo sa Italya, Nazismo sa Germany, at Komunismo sa Russia sa Martial Law na naranasan ng bansang Pilipinas sa panahon ni Dating Presidente Ferdinand Marcos, Sr?

4. Paano kayang naging dahilan ng pagsilang ng demokrasya ang karanasan ng mga tao sa mundo sa ilalim ng Pasismo, Nazismo, at Komunismo?

5. Kung ikaw ay presidente ng bansa, anong ideolohiya ang nais mong ipatupad sa iyong nasasakupan, Bakit?